De beoefening van mindfulness helpt je om ten volle hier en nu te leven, en te genieten van dit prachtige en ook uitdagende bestaan op aarde. En uitdagend is het zeker. We worden als kwetsbare wezentjes geboren in een, door de evolutie heen, diep ingebakken, rauwe strijd om het bestaan, langs ziekte, dood, oorlog en wat al niet meer. We leven in een wereld waarin ieder moment van alles kan veranderen. Onze meest basale behoefte is dan ook die aan veiligheid.

Veiligheid in een uitdagend bestaan

Materieel gezien zijn we in feite nog nooit zo veilig geweest als nu. Ook de fysieke veiligheid werd bij de meesten van ons wel vervuld. Maar als ik naar mezelf kijk, opgroeiend in een gezin met 4 kinderen, dat van buitenaf misschien wel harmonisch leek, was de emotionele veiligheid toch vaak best ver te zoeken. En hoe onze ouders ook hun best deden, ik vermoed dat die basisbehoefte aan emotionele veiligheid bij velen van ons niet volledig vervuld is geweest.

Als je in alle eerlijkheid en zonder oordeel je eigen gedachteproces gaat observeren zie je hoe we steeds op zoek zijn naar die veiligheid. In omstandigheden, in mensen, in erkenning, in bezit, in macht, in spiritualiteit… Onze mind is voortdurend bezig om emotionele veiligheid te creëren, of onveiligheid te detecteren. Onbewust zijn we met onze meningen en oordelen vooral bezig onszelf een bepaald gevoel van controle en zekerheid te geven. Alles om oude angsten, vaak ontstaan in onze vroegste kindertijd, niet te hoeven voelen.

Transformatie

En het lijkt erop dat we, met alles dat er gebeurt deze afgelopen 2 jaar, op allerlei niveaus worden uitgedaagd om een diepere basisveiligheid in onszelf te realiseren. Als we gevoelens van onveiligheid en oude angst bewust leren toelaten kunnen we deze verwerken en transformeren. Zodat we het niet meer nodig hebben om vertrouwen, veiligheid of zekerheden bij anderen te halen, maar ons veilig kunnen voelen in ons zelf, wat er ook om ons heen gebeurt. Zodat we kunnen voelen wat ons hart nodig heeft, en angst kunnen transformeren naar liefde.

Pfjoe, dat is nogal een proces. Voor mij een van vele jaren, dat altijd nog voortduurt en zich verdiept. Waarin ik steeds subtielere angsten en onbewuste, onnodige lagen van bescherming tegen kom. Het mooie is dat waar ik vroeger nog kon blijven hangen in slachtofferschap, eindeloze verdedigende discussies, voornamelijk in je hoofd (ken je dat? 😉 ik deze reacties zoveel sneller door zie en kan los laten. En wat het volgens mij vooral vraagt is om dan steeds opnieuw dat angstige en behoeftige stuk in jezelf volledig te omarmen, zodat we ons veilig gaan voelen in onszelf, met alles wat daar niet gevoeld mag worden. Alle pijn, angst, boosheid, maar ook alle ingehouden blijheid, speelsheid en onbevangenheid.

Oefenen kan overal

En dat kun je overal oefenen. Want zelfs op vakantie, en op de meest paradijselijke plekken, zijn wij mensen nog in staat onszelf ongelukkig te denken, met onbewuste aanvalsgedachten op onszelf of anderen. En dan oefenen om daar met heel veel mildheid bij te zijn, in het besef dat we daar niet alleen in zijn. Dat we met zijn allen diep geprogrammeerd zijn, en ver afgedwaald van onze oorspronkelijke natuur en ons onschuldige mooie hart.

We zijn allemaal onderweg, ieder in ons eigen tempo. Zoals mijn zus (ook de 60 gepasseerd;) onlangs schreef; ‘Krakend en piepend richting ouderdom terug bij mezelf komen.’ Langzaam thuiskomen in wie we ten diepste allang al die tijd al zijn. En als ik om mij heen kijk, en ook in mijn trainingen, zoals allerlei ontwikkelingen steeds sneller lijken te gaan, heb ik hoop dat jongere generaties sneller leren en transformeren dan ik het kon.

Kleine oefening met groot effect

• Met mindfulness kunnen we alles dat op ons pad komt gebruiken om van te leren.
• Mij helpt het om, in uitdagende situaties, eerst even te stoppen.
• Dan naar binnen te keren en te observeren, met nieuwsgierigheid, mildheid en zonder oordeel:
• Wat ervaar ik nu. Wat raakt dit in mij, wat doet dit met mij. Wat voel ik hierbij.
• Dat toelaten en ermee ademen… er in ontspannen.
• En vaak komt er dan ruimte voor heel nieuwe response.
• Een variant van de adempauze, zoals we die beoefenen in de mindfulness training.

Cecile Mertens